დეპრესია ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული მენტალური ჯანმრთელობის პრობლემა გლობალურადაა, თუმცა ბევრმა არ იცის, რომ ის სხვადასხვა ასაკობრივ ჯგუფში განსხვავებულად ვლინდება. სწორედ ამ განსხვავებების ცოდნაა მნიშვნელოვანი როგორც თვითშეფასებისთვის, ისე ახლობლებში სიმპტომების ამოსაცნობად.
ბავშვები (6–12 წელი): „ჩუმად მყოფი სიგნალები“
ბავშვებში დეპრესია იშვიათად ვლინდება სევდიანობით. ისინი ხშირად გამუდმებით ჩივიან ფიზიკურ ტკივილზე, ხდებიან გაღიზიანებულები ან ჭირვეულები, კარგავენ ინტერესს თამაშების მიმართ და იკლებს მათი აკადემიური მონდომება და კონცენტრაციის უნარი. ბავშვები ხშირად ვერ გამოხატავენ თავიანთ გრძნობებს სიტყვიერად, ამიტომ მნიშვნელოვანია მოზრდილები დააკვირდნენ მათ ქცევებს.
მოზარდები (13–18 წელი): „შფოთვა, აგრესია და გამოკეტვა“
მოზარდობის პერიოდში ჰორმონალური ცვლილებები დეპრესიის გამოვლინებას კიდევ უფრო რთულს ხდის. ამ ასაკში დეპრესია ხშირად ვლინდება სოციალური გამოყოფით. ისინი ხშირად იკეტებიან საკუთარ თავში. ასევე ნიშანია მძაფრი შფოთვა და სუიციდური ფიქრები, თვითშეფასების მკვეთრი დაქვეითება და უნებლიე აგრესიული ქცევები. ბევრი მოზარდი ცდილობს გრძნობების დამალვას, ამიტომ მშობლებისთვის მნიშვნელოვანია ჩართულობა და ემოციური მხარდაჭერა.
ზრდასრულები: „შინაგანი სიჩუმე და გადატვირთვა“
ზრდასრულებს დეპრესია ხშირად გამოუვლენიათ, მაგრამ უგულებელყოფენ — შრომის, ოჯახური პასუხისმგებლობების ან საზოგადოების მხრიდან სტიგმის შიშის გამო. ძირითადი სიმპტომებია ხანგრძლივი დაღლილობა და მოტივაციის ნაკლებობა, მადისა და ძილის რეჟიმის დარღვევა, საკუთარი თავის ბრალეულობის მუდმივი განცდა და ინტერესის დაკარგვა იმ აქტივობების მიმართ, რაც ადრე სიამოვნებას ანიჭებდა. ზოგჯერ ეს ყველაფერი აღიქმება როგორც „უბრალო გადაღლა“, თუმცა ხშირად სწორედ ასე იწყება ქრონიკული დეპრესია.
ხანდაზმულები: „დუმილი და ფარული ტკივილი“
ხანდაზმულებში დეპრესია განსაკუთრებით ხშირად რჩება შეუმჩნეველი. ზოგჯერ ის აიხსნება ასაკობრივი ცვლილებებით, თუმცა სინამდვილეში იზრდება მარტოობის განცდა და უიმედობა, მატულობს ფიზიკური ჯანმრთელობის გაუარესება, შესაძლოა, გაჩნდეს თვითმკვლელობაზე ფიქრი და ხშირად უარს ამბობენ ფსიქოლოგიურ დახმარებაზე, რადგან „ასაკში ასეა“. შვილებსა და ახლობლებს უნდა ახსოვდეთ, რომ ასაკი არ გამორიცხავს მენტალურ ჯანმრთელობაზე ზრუნვას.
საბოლოოდ დეპრესია ყველას შეიძლება შეეხოს — არ აქვს მნიშვნელობა ასაკს. თუმცა მისი სიმპტომები, გამოხატვის ფორმები და გამომწვევი მიზეზები შეიძლება განსხვავდებოდეს. სწორედ ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ შევინარჩუნოთ ყურადღება ჩვენი და ჩვენი ახლობლების ემოციური მდგომარეობის მიმართ, არ შევაფასოთ დეპრესია მხოლოდ „სევდიანობის“ მიხედვით და საჭიროების შემთხვევაში მივმართოთ პროფესიონალ დახმარებას — ეს არ არის სირცხვილი, ეს ზრუნვაა საკუთარ თავზე.
