ცხოვრება სავსეა აღმართებითა და დაღმართებით, მაგრამ ზოგჯერ სტრესი შეიძლება იმდენად დაგვაწვეს, რომ ჩვენს ემოციურ მდგომარეობაზეც აისახოს. მნიშვნელოვანია, ვისწავლოთ ამ ნიშნების ამოცნობა, რათა შევძლოთ საკუთარ თავზე დროულად ზრუნვა.
სტრესი შეიძლება გამოვლინდეს არა მხოლოდ ფიზიკურად, არამედ ემოციურადაც. ხშირად, ემოციური სიმპტომები უფრო ადრე იჩენს თავს, ვიდრე ფიზიკური.
რა არის სტრესის ემოციური სიმპტომები?
აქ მოცემულია რამდენიმე გავრცელებული ემოციური ნიშანი იმისა, რომ შესაძლოა ზედმეტად ბევრ სტრესს განიცდიდეთ:
- გაღიზიანებადობა ან აგზნებადობა: ყველაზე პატარა რამაც კი შეიძლება გაგაღიზიანოთ ან ადვილად გამოგიყვანოთ წყობიდან.
- მოუსვენრობა ან ნერვიულობა: გრძნობთ, რომ ვერ ჩერდებით ერთ ადგილას, გაქვთ შინაგანი დაძაბულობა.
- კონცენტრაციის გაძნელება: გიჭირთ ფოკუსირება დავალებებზე ან საუბრებზე.
- მოტივაციის ნაკლებობა: აღარ გაინტერესებთ ისეთი რამეებიც კი, რაც ადრე სიამოვნებას განიჭებდათ.
- სევდა ან დეპრესია: გრძნობთ უიმედობას, სევდას ან უბრალოდ “არა ხასიათზე” ხართ.
- გადატვირთულობის შეგრძნება: თავს გრძნობთ ისე, თითქოს ძალიან ბევრი რამ გაქვთ გასაკეთებელი და ვერ ართმევთ თავს.
- შფოთვა ან შიში: მუდმივად გრძნობთ შფოთვას ან გაქვთ უცნაური შიშები.
- ხასიათის ცვალებადობა: თქვენი ემოციური მდგომარეობა მკვეთრად იცვლება, სიხარულიდან მოულოდნელ სევდამდე.
- იმედგაცრუება: ადვილად გრძნობთ იმედგაცრუებას მცირე დაბრკოლებების გამოც კი.
- მარტოობის ან იზოლაციის შეგრძნება: გრძნობთ, რომ არავის ესმით თქვენი და გსურთ ყველასგან გაქცევა.
- ძილის პრობლემები: გიჭირთ დაძინება ან ხშირად იღვიძებთ ღამით სტრესული ფიქრების გამო.
- გადაწყვეტილებების მიღების სირთულე: თუნდაც მარტივი გადაწყვეტილების მიღება გიჭირთ.
- იუმორის გრძნობის დაკარგვა: ის, რაც ადრე სასაცილოდ გეჩვენებოდათ, ახლა აღარ გაცინებთ.
- უფრო ცინიკური ან პესიმისტური ხდებით: სამყაროს უფრო ნეგატიური კუთხით უყურებთ.
- საკუთარი თავის მიმართ კრიტიკული ხდებით: უფრო ხშირად აკრიტიკებთ საკუთარ თავს და თქვენს ქმედებებს.
რატომ ჩნდება სტრესის ემოციური სიმპტომები?
როდესაც სტრესს განვიცდით, ჩვენი ორგანიზმი გამოყოფს ჰორმონებს, როგორიცაა კორტიზოლი და ადრენალინი. ხანმოკლე სტრესის დროს ეს რეაქცია დამხმარეა, მაგრამ ქრონიკულმა სტრესმა შეიძლება დაარღვიოს ჩვენი ჰორმონალური ბალანსი და ნეიროტრანსმიტერების ფუნქციონირება, რაც იწვევს ემოციურ ცვლილებებს.
როდის მივმართოთ დახმარებას?
თუ სტრესის ემოციური სიმპტომები ხელს გიშლით ყოველდღიურ ცხოვრებაში, მნიშვნელოვანია მიმართოთ დახმარებას. ესაუბრეთ ექიმს, ფსიქოლოგს ან სხვა ფსიქიკური ჯანმრთელობის სპეციალისტს. მათ შეუძლიათ დაგეხმარონ სტრესის მართვის სტრატეგიების შემუშავებაში და საჭიროების შემთხვევაში მკურნალობის დანიშვნაში.
როგორ გავუმკლავდეთ სტრესის ემოციურ სიმპტომებს?
არსებობს რამდენიმე რამ, რისი გაკეთებაც შეგიძლიათ სტრესის ემოციურ სიმპტომებთან გასამკლავებლად:
- ისწავლეთ სტრესის მართვის ტექნიკები: სცადეთ მედიტაცია, იოგა, ღრმა სუნთქვა ან სხვა დამამშვიდებელი აქტივობები.
- იყავით ფიზიკურად აქტიური: რეგულარული ვარჯიში დაგეხმარებათ განწყობის გაუმჯობესებაში და სტრესის შემცირებაში.
- დაიძინეთ საკმარისი რაოდენობით: ძილის ნაკლებობამ შეიძლება გააძლიეროს სტრესის ემოციური სიმპტომები.
- იკვებეთ ჯანსაღად: დაბალანსებული კვება დაგეხმარებათ თქვენი ენერგიისა და განწყობის სტაბილიზაციაში.
- გამოყავით დრო დასვენებისთვის და გართობისთვის: გააკეთეთ ის, რაც სიამოვნებას განიჭებთ.
- ისაუბრეთ ახლობლებთან: გაუზიარეთ თქვენი გრძნობები მეგობრებსა და ოჯახის წევრებს.
- მოერიდეთ არაჯანსაღ გამკლავების მექანიზმებს: ალკოჰოლი, ნარკოტიკები ან გადაჭარბებული ჭამა მხოლოდ დროებით შვებას მოგიტანთ და პრობლემას გაამწვავებს.
მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ სტრესის ემოციური სიმპტომები რეალურია და მათ უგულებელყოფა არ შეიძლება. საკუთარ თავზე ზრუნვა და საჭიროების შემთხვევაში დახმარების ძებნა გადამწყვეტია თქვენი ემოციური კეთილდღეობისთვის.
