იმის მიხედვით, თუ რამდენად იტანთ ტემპერატურის მკვეთრ ცვლილებას, ჯერ ცხელ წყალში, შემდეგ კი ყინულიან წყალში ჩასვლა შეიძლება ენერგიულად ან ძალიან უსიამოვნოდ ჟღერდეს.
კონტრასტული ჰიდროთერაპია გულისხმობს ცხელ და ცივ წყალში მონაცვლეობით ჩასვლას. მას ბევრი გულშემატკივარი ჰყავს, განსაკუთრებით სპორტსმენები, რომლებიც ამბობენ, რომ ამით უფრო სწრაფად უბრუნდებიან ფორმას.
როგორ მუშაობს კონტრასტული აბაზანის თერაპია?
კონტრასტული აბაზანის მთავარი საიდუმლო თქვენს სისხლძარღვებში სწრაფ ცვლილებებშია, როცა ძალიან თბილი წყლიდან ძალიან ცივ წყალში გადადიხართ.
როცა თქვენი სხეულის რომელიმე ნაწილს (ან მთელ სხეულს) ცივ წყალში ათავსებთ, თქვენი სისხლძარღვები და კაპილარები ვიწროვდება. ამას ვაზოკონსტრიქცია ჰქვია.
თბილ წყალში ჩასვლისას პირიქით ხდება. სისხლძარღვები ფართოვდება. ამას ვაზოდილატაცია ჰქვია.
წყლის განსხვავებული ტემპერატურა გულისცემაზეც მოქმედებს. კვლევები აჩვენებს, რომ ცივი წყალი გულისცემას აჩქარებს, ხოლო ცხელი წყალი – ანელებს.
ცხელ და ცივ წყალში სწრაფი მონაცვლეობით თქვენი სისხლძარღვები იხსნება და იხურება, რაც ტუმბოს მსგავს ეფექტს ქმნის. ბევრი ფიქრობს, რომ ეს ტუმბოს ეფექტი ტრავმის სხვადასხვა სიმპტომს ამსუბუქებს.
რა არის მეცნიერულად დამტკიცებული სარგებელი?
კონტრასტული აბაზანა პასიური თერაპიის ფორმაა. გარდა მსუბუქი მოძრაობებისა, თქვენ აქტიურად არ ძაბავთ კუნთებს.
კვლევებით დადგენილია, რომ აქტიური თერაპიები უფრო ეფექტურია, განსაკუთრებით ტკივილის შესამცირებლად. თუმცა, პასიური თერაპიები აქტიურთან ერთად დამატებით შეგიძლიათ გამოიყენოთ.
თუმცა არსებობს მტკიცებულება, რომ კონტრასტული ჰიდროთერაპია გარკვეულ მდგომარეობებსა და სიმპტომებს ამსუბუქებს.
ამცირებს დაღლილობას
სპორტსმენებისთვის კონტრასტული აბაზანა თამაშის შემდგომ დაღლილობას ამცირებს.
2017 წლის კვლევამ აჩვენა, რომ თამაშიდან 24-48 საათში კონტრასტული აბაზანა გუნდის სპორტსმენებს დაღლილობის აღდგენაში დაეხმარა.
მხოლოდ ცივ წყალში ყოფნას ასეთი ეფექტი არ ჰქონდა.
ამცირებს კუნთების ტკივილს
ინტენსიური ვარჯიში კუნთებს აზიანებს, რის გამოც მეორე ან მესამე დღეს შესაძლოა ძლიერი ტკივილი იგრძნოთ.
კვლევებმა აჩვენა, რომ კონტრასტული აბაზანა მხოლოდ დასვენებასთან შედარებით უფრო ეფექტურად ამცირებს კუნთების ტკივილს და სისუსტეს.
ორი ფაქტორი უნდა გაითვალისწინოთ:
- საუკეთესო შედეგი მაშინ მიიღება, როცა ცხელი წყლის ტემპერატურა 40°C-ზე ნაკლებია.
- სხვა პოპულარული თერაპიებიც (მაგალითად, მხოლოდ ცივ წყალში ჩასვლა) დაახლოებით ისეთივე ეფექტურია, როგორც კონტრასტული აბაზანა.
გამოდევნის ზედმეტ რძემჟავას
ინტენსიური ვარჯიშისას თქვენს სხეულში რძემჟავა გროვდება. ეს ბუნებრივი პროცესია, მაგრამ ის დაღლილობასა და ტკივილს იწვევს.
2007 წელს ჩატარებულმა კვლევებმა აჩვენა, რომ კონტრასტული აბაზანა რძემჟავას დაგროვებას ამცირებს, რაც ვარჯიშის შემდგომ აღდგენას უწყობს ხელს.
ამცირებს შეშუპებას
ტრავმისას ორგანიზმი შეშუპებით რეაგირებს, რაც ტკივილს აძლიერებს.
2016 წელს ჩატარებული კვლევის მიხედვით, 115 ადამიანს, ვისაც კოჭის ტრავმა ჰქონდა, კონტრასტული აბაზანით მკურნალობის შემდეგ შეშუპება მესამე დღისთვის შეუმცირდა.
როგორ გავაკეთოთ კონტრასტული აბაზანა?
ხშირად ეს პროცესი ფიზიოთერაპევტის ან ტრენერის დახმარებით სრულდება, მაგრამ სახლის პირობებშიც შეგიძლიათ სცადოთ. ჯერ ექიმს გაესაუბრეთ, უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად.
დაგჭირდებათ:
- ორი დიდი ჭურჭელი ან აბაზანა
- თერმომეტრი
- პირსახოცები
ცივი წყალი: 10-15°C, ცხელი წყალი: 35-45°C. ამ დიაპაზონების დაცვა მნიშვნელოვანია, რომ არ დაიწვათ ან ძალიან ცივ წყალში არ მოხვდეთ.
ეტაპები:
- ჯერ 1-3 წუთით თბილ წყალში ჩადით;
- შემდეგ 1 წუთით ცივ წყალში გადადით;
- გაიმეორეთ ეს პროცესი დაახლოებით 20 წუთის განმავლობაში და პროცედურა ცივი წყლით დაასრულეთ.
რისკები
მთავარი რისკი კანის დაზიანებაა ზედმეტად ცივი ან ცხელი წყლით. ასევე შეიძლება გამოიწვიოს გულის არითმია.
განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ექიმთან კონსულტაცია, თუ გაქვთ:
- ღია ჭრილობები
- გულის პრობლემები
- მაღალი არტერიული წნევა
- ვენების თრომბოზი
დასკვნა
კონტრასტული აბაზანა წყლის ტემპერატურის ცვლილებაზე დაფუძნებული თერაპიაა, რომელიც დაღლილობას, ტკივილს, შეშუპებას და რძემჟავას დაგროვებას ამცირებს.
შეგიძლიათ პროფესიონალთან ერთად ან დამოუკიდებლად გამოიყენოთ, თუმცა ექიმთან კონსულტაცია აუცილებელია!
