ძილი მხოლოდ დასვენება არ არის — ის აქტიური და აუცილებელი პროცესია, რომელსაც დიდი მნიშვნელობა აქვს ჩვენი სხეულის აღდგენის, ენერგიის შენარჩუნებისა და ფიტნეს-პროცესების წარმატებისთვის. განსაკუთრებით კი მნიშვნელოვანია მათთვის, ვინც ვარჯიშობს და ცდილობს კუნთოვანი მასის ზრდას ან სხეულის ტონუსის შენარჩუნებას.
რა ხდება ძილის დროს?
ძილის ღრმა ფაზებში (განსაკუთრებით NREM ფაზაში) ორგანიზმი აქტიურად იწყებს აღდგენით პროცესებს. სწორედ ამ პერიოდში გამოიყოფა ზრდის ჰორმონი (GH) — ერთ-ერთი მთავარი ელემენტი კუნთის აღდგენასა და მშენებლობაში. ეს ჰორმონი:
- ასტიმულირებს კუნთოვან უჯრედებს აღდგენისკენ;
- ხელს უწყობს ცილოვანი სინთეზის პროცესს;
- ამცირებს ვარჯიშის შემდგომ ანთებით რეაქციებს.
ძილის ნაკლებობის შედეგები
თუ საკმარისად არ გძინავს (6 საათზე ნაკლები), შენი სხეული ვერ ასწრებს სრულად აღდგენას. შედეგები შეიძლება იყოს:
- კუნთების ზრდის შეფერხება;
- მუდმივი დაღლილობა ვარჯიშის დროს;
- კორტიზოლის (სტრესის ჰორმონის) დონის მატება;
- იმუნური სისტემის დაქვეითება;
- მეტაბოლიზმის შენელება და ცხიმოვანი მარაგების დაგროვება.
რამდენი საათი ძილია რეკომენდირებული?
სპორტსმენებისთვის და ფიტნესით დაკავებული ადამიანებისთვის რეკომენდებულია 8–10 საათი ძილი ღამით. მაგრამ ხარისხიც არანაკლებ მნიშვნელოვანია:
- ეცადე დაიძინო ერთსა და იმავე დროს ყოველდღე;
- აირიდე ეკრანები (ტელეფონი, ლეპტოპი) დაძინებამდე ერთი საათით ადრე;
- ოთახი უნდა იყოს ბნელი და გრილი, ასე უკეთ გამოიყოფა მელატონინი ანუ ძილის ჰორმონი.
ძილი = პროგრესი
არ აქვს მნიშვნელობა რამდენად ეფექტურად ვარჯიშობ ან როგორ კვებით გეგმას იცავ — თუ ძილი არ არის ხარისხიანი და საკმარისი, შედეგი არ იქნება მაქსიმალური. სხეული ვითარდება არა ვარჯიშისას, არამედ ვარჯიშის შემდეგ, ძილის დროს. ფიზიკური ფორმის გაუმჯობესებისას ძილს ისეთივე პრიორიტეტი მიეცი, როგორც სწორ კვებასა და ვარჯიშს. შენი პროგრესი იწყება მაშინ, როცა თვალებს ხუჭავ.
